ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ  ΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑΣ

 

1. ΗΛΙΚΙΑ

Ποιοι είναι οι παράγοντες που σχετίζονται με την ηλικία και εμπλέκονται με τη στειρότητα στις γυναίκες και τους άνδρες;

Η Γονιμότητα μειώνεται φυσικά καθώς οι γυναίκες και οι άνδρες γερνούν.

 

 

Για παράδειγμα, μια γυναίκα γεννιέται με όλα τα ωάρια που θα έχει ποτέ φυσικά.   Οι ερευνητές πιστεύουν ότι σήμερα οι γυναίκες γεννιούνται με 1.000.000-2000000 αυγά και ότι ο αριθμός αυτός μειώνεται σε όλη τη διάρκεια της ζωής.  Η μείωση της γονιμότητας επιταχύνεται με την πάροδο του χρόνου,  λόγω της μείωσης του αριθμού και της ποιότητας των ωαρίων στις ωοθήκες.  Η μείωση του αριθμού των ωαρίων οδηγεί σε αλλαγές στα επίπεδα των ορμονών, μειώνοντας περαιτέρω τη γονιμότητα μιας γυναίκας.  

Μετά από όταν μια γυναίκα περνά στην  εμμηνόπαυση,  δεν υπάρχει κανένας τρόπος για εκείνη να μείνει έγκυος με φυσικό τρόπο.     Νέα έρευνα υποδεικνύει ότι οι ερευνητές μπορούν να είναι σε θέση να δημιουργήσουν τα ωάρια από βλαστικά κύτταρα στις ωοθήκες.   Η ανακάλυψη του να γίνονται ωάρια από τα βλαστικά κύτταρα θα μπορούσαν να βοηθήσουν τις γυναίκες να διατηρήσουν τη γονιμότητά τους ή θα μπορούσε να αφαιρέσει την ηλικία ως παράγοντα υπογονιμότητας.
 

Η αύξηση της ηλικίας αυξάνει επίσης τον κίνδυνο για ορισμένα προβλήματα που μπορούν να συμβάλουν στην απώλεια της γονιμότητας. Αυτά περιλαμβάνουν:

• Ινομυώματα
• Νόσο σαλπίγγων, ένας γενικός όρος που περιγράφει λοιμώξεις που επηρεάζουν τις σάλπιγγες
• Ενδομητρίωση
• Γενετικές ανωμαλίες των υπόλοιπων ωαρίων, τα οποία τα καταστούν λιγότερο βιώσιμα ή  αυξάνουν την πιθανότητα ότι ένα βρέφος θα έχει καταστάσεις όπως σύνδρομο Down

Επιπλέον, ο τρόπος ζωής και οι περιβαλλοντικοί παράγοντες μπορούν να συνδυαστούν με παράγοντες που σχετίζονται με την ηλικία και μειώνουν σημαντικά τη γονιμότητα.
Καθώς η γυναίκα μεγαλώνει, αυξάνεται ο κίνδυνος για αποβολές και για το γεγονός ότι ένα έμβρυο με ανώμαλα χρωμοσώματα, μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα με την ανάπτυξη και την απώλεια της εγκυμοσύνης.     

 

Στους άνδρες, η ηλικία είναι γνωστό ότι μειώνει την ποιότητα του σπέρματος, η οποία επηρεάζει την ικανότητα του σπέρματος να φτάσει ή να γονιμοποιήσουν ένα ωάριο. Οι άνδρες παράγουν επίσης λιγότερα σπερματοζωάρια, καθώς γερνούν. 

Άλλες αιτίες της μειωμένης γονιμότητας στους άνδρες που σχετίζονται με την ηλικία περιλαμβάνουν:

• Γενετικές ανωμαλίες του σπέρματος, η οποίες μπορεί να μειώσουν τις πιθανότητες του συντρόφου τους να μείνει έγκυος ή να αυξήσουν την πιθανότητα αποβολής ενός βρέφους που έχει μία κατάσταση όπως το σύνδρομο Down
• Στυτική δυσλειτουργία, η οποία μπορεί να επηρεαστεί από μείωση των επιπέδων τεστοστερόνης καθώς ο άνθρωπος μεγαλώνει,  ή με φάρμακα για καταστάσεις  σχετιζόμενες με την ηλικία, όπως η υπέρταση
• Αλλαγές στους αναπαραγωγικούς ιστούς ή όργανα.   Για παράδειγμα, ο όγκος των όρχεων μειώνεται με την ηλικία.  Επίσης, οι άνδρες μπορούν να έχουν διευρυμένο προστάτη, ο οποίος μπορεί να προκαλέσει προβλήματα με τις εκσπερματώσεις.

 

2. ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ

Τι τρόπος ζωής και περιβαλλοντικοί παράγοντες μπορεί να εμπλέκονται με τη στειρότητα στις γυναίκες και τους άνδρες;

Η έρευνα δείχνει σταθερά ότι παράγοντες του τρόπου ζωής, ότι τρώτε, πόσο καλά κοιμάστε, που ζείτε, και άλλες συμπεριφορές, έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία και την ασθένεια. Η γονιμότητα δεν αποτελεί εξαίρεση.

 

 

Μια σειρά από παράγοντες του τρόπου ζωής επηρεάζουν τη γονιμότητα στις γυναίκες, στους άνδρες, ή και στα δύο.  Αυτές περιλαμβάνουν, αλλά δεν περιορίζονται στην διατροφή, το βάρος και την άσκηση.   Σωματική και ψυχολογική πίεση,  περιβάλλογικές και επαγγελματικές εκθέσεις άγχους,  χρήση και κατάχρηση ουσιών, χρήση ναρκωτικών,  καθώς και φαρμάκων.
 

Για παράδειγμα, η έρευνα δείχνει ότι:

• Η παχυσαρκία συνδέεται με τη μείωση του αριθμού και της ποιότητας των σπερματοζωαρίων  στους άνδρες.
• Μεταξύ παχύσαρκων γυναικών που έχουν σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS), χάνοντας 5% του σωματικού βάρους βελτιώνει σημαντικά την πιθανότητα της ωορρηξίας και εγκυμοσύνης.
• Όντας λιποβαρής συνδέεται με δυσλειτουργία των ωοθηκών και στειρότητα στις γυναίκες.
• Η έντονη σωματική εργασία και η λήψη φαρμάκων είναι γνωστό ότι μειώνει τον αριθμό των σπερματοζωαρίων στους άνδρες.
• Η υπερβολική άσκηση είναι γνωστό ότι επηρεάζει την ωορρηξία και τη γονιμότητα στις γυναίκες.
• Η έρευνα δείχνει ότι η χρήση φαρμάκων body-building ή ανδρογόνων μπορεί να επηρεάσει το σχηματισμό του σπέρματος.
• Χρήση ουσιών, συμπεριλαμβανομένων καπνού, μαριχουάνας, κατανάλωση αλκοόλ και χρήση παράνομων ναρκωτικών όπως η ηρωίνη και η κοκαΐνη μειώνει τη γονιμότητα στους άνδρες και τις γυναίκες.
• Έχοντας υψηλή αρτηριακή πίεση αλλάζει το σχήμα του σπέρματος, μειώνοντας έτσι τη γονιμότητα.
• Ο τύπος των ανδρικών εσωρούχων δεν σχετίζεται με την υπογονιμότητα.
• Η ακτινοθεραπεία και η χημειοθεραπεία μπορεί να προκαλέσουν στειρότητα στις γυναίκες και τους άνδρες. Εκείνοι που πρέπει να υποβληθούν σε αυτά τα είδη των θεραπειών μπορεί να θέλουν να εξετάσουν τη διατήρηση της γονιμότητας μέσω κατάψηξης σπέρματος και ωαρίων.

 

Η έρευνα του NICHD δείχνει επίσης ότι η έκθεση σε έμμονους οργανικούς ρύπους και  χημικές ουσίες που προκαλούν ενδοκρινική διαταραχή (EDCs) στο περιβάλλον μπορεί επίσης να επηρεάσουν την ανδρική και την γυναικεία γονιμότητα.   Τα έμμονα οργανικά χημικά τα οποία χρησιμοποιούνται σήμερα ή που έχουν χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν σε βιομηχανικές διεργασίες παραμένουν στο περιβάλλον πολύ περισσότερο από ότι άλλες χημικές ουσίες.    Μελέτες σε ζώα δείχνουν ότι η έκθεση σε ορισμένες ανθεκτικές μορφές οργανικών ρύπων επηρεάζει την γονιμότητα.  

 

3. ΙΔΙΟΠΑΘΗΣ ή ΑΝΕΞΗΓΗΤΗ ΥΠΟΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ

Τι γνωρίζουμε για την ιδιοπαθή ή ανεξήγητη υπογονιμότητα στις γυναίκες και τους άνδρες;

Όταν οι γιατροί  δεν μπορούν να βρουν μία συγκεκριμένη ή ακόμα και πιθανή αιτία υπογονιμότητας στις γυναίκες ή άνδρες, τότε θα διαγνώσουν την υπογονιμότητα ως «ιδιοπαθή» ή ανεξήγητη.     Η διάγνωση αυτή ισχύει έως περίπου το 30% των περιπτώσεων γυναικείας υπογονιμότητας και περίπου 50% των περιπτώσεων ανδρικής υπογονιμότητας.
 

 

 

Σε ορισμένες περιπτώσεις, ωστόσο, το να γνωρίζουν την ακριβή αιτία μπορεί να μην είναι απαραίτητο.  Ο γιατρός μπορεί να ξεκινήσει θεραπεία για να βελτιώσει τις πιθανότητες της σύλληψης, συμπεριλαμβανομένων των θεραπειών γονιμότητας, ακόμα και αν δεν μπορεί να προσδιοριστεί η αιτία.     

Αν έχετε συγκεκριμένες ερωτήσεις σχετικά με τη δική της γονιμότητας ή στειρότητα, θα πρέπει να μιλήσετε με τον γιατρό σας.