Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, M.Sc., ιδρυτής του medNutrition.gr
Μητρικός θηλασμός. Προτάξτε το στήθος σας!
του Πάρη Παπαχρήστου
Φέρατε λοιπόν το μωράκι σας από το μαιευτήριο και πριν σας δώσουν εξιτήριο, ο γυναικολόγος σας επισκέφθηκε για να σας δώσει κάποιες συμβουλές, έτσι ώστε να νιώσετε άνετα και να αποκτήσετε δεξιότητα με το θηλασμό. Είμαι σίγουρος ότι θα έχετε ακούσει ένα πλήθος συμβουλών από φίλες και συγγενείς, την πεθερά, ακόμα και την κυρία που σας βοήθησε να μπείτε στο ασανσέρ!
Τι να αποφεύγω τώρα που θηλάζω;
Σίγουρα θα λάβατε πολλές συμβουλές για τρόφιμα που θα πρέπει να αποφεύγετε, καθώς μπορεί να έχουν παρενέργειες για το μωρό, όπως πχ αέρια. Η αλήθεια είναι ότι όλα τα παιδιά έχουν αέρια λίγο πολύ και ο λόγος γι’ αυτό δεν έχει πλήρως εξακριβωθεί ακόμη. Για παράδειγμα, σε πολλές μητέρες δίνεται η συμβουλή να αποφεύγουν το μπρόκολο, το λάχανο, το σκόρδο και οποιοδήποτε άλλο τρόφιμο τους δημιουργεί αέρια, με το σκεπτικό ότι τα ίδια τρόφιμα θα κάνουν και το μωρό τους να έχει αέρια. Σε έρευνα φάνηκε ότι τα βρέφη που θηλάζουν μπορεί να πάσχουν από κολικούς, όταν οι μητέρες καταναλώνουν σταυρανθή λαχανικά, όπως είναι το λάχανο, το μπρόκολο, το κουνουπίδι, τα λαχανάκια Βρυξελλών κα. Παρόλα αυτά, αρκετές γυναίκες δε θεωρούν ότι τα λαχανικά αυτά τους δημιουργούν κάποιο πρόβλημα.
Δυσανεξία στο θηλασμό;
Συστατικά που σχετίζονται με δυσανεξίες, όπως οι πρωτεϊνες που υπάρχουν στο γάλα και τα γαλακτοκομικά, είναι πιο πιθανό να προκαλέσουν αέρια στα βρέφη απ’ ότι το μπρόκολο που πιθανόν να τρώει η μητέρα. Και για να το διευρύνουμε ως θέμα, η κάθε μητέρα καλό θα είναι να κάνει δοκιμές τροφίμων, ακόμα και αν είναι δυσάρεστες, για να ανακαλύψει τι ενοχλεί το βρέφος της. Θυμηθείτε ότι το πεπτικό σύστημα του βρέφους σας αναπτύσσεται με γρήγορο ρυθμό, επομένως και τα τρόφιμα που μπορεί να το πειράζουν, συνεχώς αλλάζουν.
Πικάντικα φαγητά μπορώ να καταναλώσω;
Στις μητέρες που θηλάζουν έχουν επίσης συστήσει να αποφεύγουν το πικάντικο φαγητό. Αυτά τα φαγητά όντως έχει αποδειχθεί ότι επηρεάζουν τη γεύση του γάλακτος με τρόπο που δε θα περάσει απαρατήρητο στο βρέφος. Αν σκεφτούμε όμως ότι εκατομμύρια Ασιάτισες και Λατινοαμερικάνες μητέρες θηλάζουν, γνωρίζοντας πόσο πικάντικη είναι η κουζίνα τους, αλλά η ποιότητα του μητρικού τους γάλακτος δεν επηρεάζεται.
Το μωρό σας θα εξοικειωθεί με το διαιτολόγιό σας!
Για παράδειγμα, αν τρώγατε μεγάλη ποικιλία τροφών και ξαφνικά αλλάζετε και θέλετε να τρώτε μόνο τηγανιτές φτερούγες κοτόπουλου, το μωρό σας είναι πιθανόν να μην αποδεχθεί την αλλαγή αυτή την ώρα που θα το θηλάζετε.
Τα τρόφιμα που τρώτε όταν θηλάζετε ή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι δυνατό να επηρεάζουν την ικανότητα αντίληψης γεύσης του βρέφους ή ακόμη και τις διατροφικές επιλογές στη ζωή του αργότερα.
"Εκτός από το να εξακριβωθεί τι τρόφιμα μπορείτε να ανεχθείτε εσείς και το βρέφος, υπάρχουν ορισμένα διατροφικά δεδομένα που είναι σημαντικό να λάβουμε υπόψη κατά την περίοδο του θηλασμού."
Ενεργειακό ισοζύγιο και θηλασμός
Πρώτα απ’ όλα ο θηλασμός απαιτεί επιπλέον ενέργεια, επομένως και περισσότερες θερμίδες που κυμαίνονται από 200 έως 500 kcal ημερησίως. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να σας βοηθήσει να χάσετε πιθανόν επιπλέον βάρος, που πήρατε κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Αν όμως έχετε χάσει τα επιπλέον κιλά της εγκυμοσύνης, τότε θα χρειαστεί να τρώτε λίγο παραπάνω για να αντισταθμίσετε το επιπλέον αυτό ποσό ενέργειας που χρειάζεται.
Ποιος ο ρόλος της ενυδάτωσης στο θηλασμό;
Είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι καλό θα είναι να αυξήσετε την πρόσληψη υγρών κατά τη διάρκεια της ημέρας. Οι περισσότερες θηλάζουσες παρατηρούν ότι αισθάνονται μεγαλύτερη δίψα απ’ ό,τι συνήθως, οπότε πίνουν παραπάνω νερό χωρίς να το πολυσκέφτονται. Ένας καλός τρόπος για να δείτε την ενυδάτωσή σας είναι να ελέγξετε το χρώμα στα ούρα σας. Αν είναι σκούρα και συμπυκνωμένα, μπορεί να είναι σημάδι ότι δεν λαμβάνετε αρκετά υγρά, ενώ η ενυδάτωση του οργανισμού είναι καλή όσο πιο ανοιχτόχρωμα είναι.
Βιταμίνες, Μέταλλα & Ιχνοστοιχεία
Όταν θηλάζετε έχετε επίσης μεγαλύτερη ανάγκη σε περισσότερες βιταμίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία και άλλα θρεπτικά συστατικά, γι΄ αυτό έχετε ένα ακόμη λόγο να κάνετε μια πιο υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή. Προσπαθείστε να επιλέξετε ποικιλία σε λαχανικά και φρούτα, πρωτεΐνη από άπαχο κρέας, ξηρούς καρπούς. Οι περισσότεροι αρμόδιοι υγείας (γυναικολόγοι, παιδίατροι, διαιτολόγοι) συστήνουν και ένα ειδικό σκεύασμα πολυβιταμίνης για θηλασμό, έτσι ώστε να καλύψετε όλες τις βασικές σας ανάγκες, ωστόσο είναι καλό να συμβουλευτείτε το γιατρό και το διατροφολόγο σας πριν περάσετε σε αυτή την επιλογή.
Ο ρόλος της βιταμίνης D στο θηλασμό
Θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή σας, σε μια έρευνα που αναφέρει για την έλλειψη της βιταμίνης D που είναι συχνή τόσο στις μητέρες, όσο και στα νεογνά, ιδιαίτερα σε εκείνες που έχουν σκούρο δέρμα, εκείνες που αποφεύγουν τον ήλιο ή σε εκείνες που το παρακάνουν με το αντιηλιακό. Αν η μητέρα έχει ανεπάρκεια βιταμίνης D, τότε το γάλα της δε θα έχει αρκετή ποσότητα για να καλύψει τις ανάγκες του βρέφους. Τα συμπληρώματα βιταμίνης D θα πρέπει να δίδονται με την συμβουλή ιατρού ή διαιτολόγου. Ο καλύτερος τρόπος για να αυξήσετε την ποσότητα σε βιταμίνη D είναι να έχετε μια τακτική έκθεση στον ήλιο εσείς και το μωρό σας, χωρίς αντιηλιακό τις πολύ πρωινές ώρες ή αργά το απόγευμα για να αποφύγετε τις δυσμενείς επιπτώσεις της ηλιακής ακτινοβολίας. Να έχετε το νου σας ότι όσο πιο σκούρο δέρμα έχετε, τόσο περισσότερη έκθεση στον ήλιο χρειάζεστε, για αναπληρώσετε τα αποθέματα τις βιταμίνης D.
Αλκοόλ, κάπνισμα και καφεΐνη
Σε αυτή τη φάση της ζωής σας είναι σημαντικό να σκέφτεστε ότι συνήθειες που πραγματοποιείτε είναι ικανές να επηρεάσουν την υγεία του βρέφους σας. Συνεπώς, προσπαθείστε να αποφεύγετε το αλκοόλ, τη νικοτίνη (κάπνισμα) και τα φάρμακα που ο ιατρός σας δεν σας έχει δώσει την έγκριση. Όλες αυτές οι ουσίες περνούν στο γάλα και μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά το βρέφος. Μικρές δόσεις καφεΐνης κατά τη διάρκεια του θηλασμού δε δημιουργούν πρόβλημα, καθώς σύμφωνα και με την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων 200mg καφεΐνης είναι η ασφαλής ημερήσια κατανάλωση για τις θηλάζουσες .
Διατροφικές Αλλεργίες
Σε αντίθεση με ότι έχετε ακούσει, η κατανάλωση φυστικιών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού, δεν αυξάνει τις πιθανότητες το μωρό να αναπτύξει αλλεργία στα φυστίκια. Στην πραγματικότητα, η από νωρίς «έκθεση» στα φυστίκια ακόμα και μέσω του μητρικού γάλακτος, φαίνεται να δρα προστατευτικά. Το ίδιο ισχύει και για το μοντέρνο σούσι και μαλακά τυριά που επίσης θα έχετε ακούσει ότι είναι καλό να αποφεύγετε. Ωστόσο, σχετικά με την κατανάλωση ψαριού, είτε είναι μαγειρεμένο ή ωμό, είναι καλό να προσέχετε για τις υψηλές συγκεντρώσεις υδραργύρου. Γι΄αυτό προτιμήστε να καταναλώσετε μικρά ψάρια όπως γαύρο, μαρίδα, σαρδψάρια όπως γαύρο, μαρίδα, σαρδλεέλα κ.α.. Ο υδράργυρος είναι ένα στοιχείο με μικρό μέγεθος και μπορεί να περάσει στο γάλα, επηρεάζοντας την ανάπτυξη του εγκεφάλου του βρέφους.
Αυτή η φάση της ζωής σας πιθανόν να σας φαίνεται η πιο δύσκολη. Μη διστάσετε να ζητήσετε τη βοήθεια ενός πτυχιούχου διατροφολόγου για να σας συμβουλέψει στη διατροφή σας. Ωστόσο, θυμηθείτε ότι τώρα είναι η στιγμή που δημιουργείτε την πιο όμορφη σχέση με το μωρό σας. Απολαύστε τη !
Βιβλιογραφία:
- WebMD, Breastfeeding Overview available online https://www.webmd.com/parenting/baby/nursing-basics#1
- WebMD, Mom’s Diet May Be Key to Cutting Baby’s Colic, available online https://www.webmd.com/parenting/baby/news/20051107/moms-diet-may-be-key-to-cutting-babys-colic
- Dietary Reference Intakes for Vitamin A, Vitamin K, Arsenic, Boron, Chromium, Copper, Iodine, Iron, Manganese, Molybdenum, Nickel, Silicon, Vanadium, and Zinc (2001) Food and Nutrition Board (FNB) Institute of Medicine (IOM)2001 http://www.nap.edu/catalog.php?record_id=10026
- National Health System (UK), Vitamin D, Fact Sheet for Health Professionals, updated February 11, 2016, available online at https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminD-HealthProfessional/
- European Food Safety Authority (EFSA), Scientific Opinion in the Safety of caffeine, (2015) http://www.efsa.europa.eu/sites/default/files/scientific_output/files/main_documents/4102.pdf
- National Health System (UK), Breastfeeding and diet, accessed in May 2016 available at http://www.nhs.uk/Conditions/pregnancy-and-baby/Pages/breastfeeding-diet.aspx
- WebMD, Breastfeeding Overview available online https://www.webmd.com/parenting/baby/nursing-basics#1
Info:
