Χειρουργός Ουρολόγος - Ανδρολόγος
Kαρκίνος ουροδόχου κύστης: μια επιθετική νόσος με υψηλά ποσοστά υποτροπής
Παράγοντες κινδύνου - συμπτώματα
Ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης αποτελεί τη συχνότερη κακοήθεια της ουροποιητικής οδού και το κυρίαρχο σύμπτωμα της νόσου είναι η αιματουρία, η παρουσία δηλαδή αίματος στα ούρα του ασθενούς. Αποτελεί μια κακοήθεια με απρόβλεπτη βιολογική συμπεριφορά και με τη μεγαλύτερη πιθανότητα υποτροπής σε σχέση με τις υπόλοιπες κακοήθειες του ανθρώπινου σώματος. Το 75% των ασθενών στην αρχική διάγνωση παρουσιάζουν τη νόσο εντοπισμένη στα επιφανειακά τοιχώματα της κύστης.
Υπάρχουν όγκοι χαμηλής επιθετικότητας με πολύ καλή πρόγνωση, υπάρχουν όμως και πολύ επιθετικοί όγκοι υψηλής κακοήθειας που συχνά υποτροπιάζουν ή εξελίσσονται. Για το λόγο αυτό η πρώιμη διάγνωση και η έγκαιρη θεραπεία έχουν αποφασιστική σημασία.
- 9η σε συχνότητα κακοήθεια παγκοσμίως
- 1000 νέες διαγνώσεις κάθε 24 ώρες
- Άνδρες : Γυναίκες 4:1
- Μέση ηλικία διάγνωσης : 73 έτη
- 5ετής επιβίωση : 77,4%
Παράγοντες κινδύνου
Υπάρχουν αρκετοί παράγοντες που συνδέονται με την ανάπτυξη του καρκίνου της κύστης.
- Το κάπνισμα είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας κινδύνου και αφορά το 50% των περιπτώσεων (1 στους 2 πάσχοντες είναι ή ήταν καπνιστής).
- Η επαγγελματική έκθεση σε χημικά αποτελεί τον 2ο πιο σημαντικό παράγοντα κινδύνου (αποτελεί το 10% όλων των περιπτώσεων).
Αυξημένο κίνδυνο για την εμφάνιση καρκίνου στην κύστη έχουν οι εργάτες σε βιομηχανίες πετρελαιοειδών, ελαστικών, επεξεργασίας δέρματος, χημικών και χρωμάτων. Η λανθάνουσα περίοδος από την έκθεση μέχρι να εμφανισθεί η νόσος είναι μεγάλη και μερικές φορές υπερβαίνει τα 30 έτη.
- Άλλοι παράγοντες κινδύνου είναι η ακτινοβολία, η χρόνια λοίμωξη της κύστης και η χημειοθεραπεία με κυκλοφωσφαμίδη.
Συμπτώματα καρκίνου ουροδόχου κύστης
Η αιματουρία αποτελεί το πιο χαρακτηριστικό σύμπτωμα της νόσου και είναι συνήθως ανώδυνη. Μπορεί να είναι μακροσκοπική, όταν τα ούρα είναι εμφανώς κόκκινα, ή μικροσκοπική, όταν η παρουσία του αίματος αποκαλύπτεται μόνο με το μικροσκόπιο. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι ακόμη και ένα μοναδικό επεισόδιο αιματουρίας, χωρίς καμία επανάληψη, μπορεί να υποκρύπτει καρκίνο της κύστης. Η βαρύτητα της αιματουρίας δε συσχετίζεται με την έκταση της νόσου. Οποιοσδήποτε βαθμός αιματουρίας απαιτεί έλεγχο για το ενδεχόμενο καρκίνου της κύστης, ακόμη και στις περιπτώσεις που διαπιστώνεται κάποια άλλη πιθανή αιτία πρόκλησης αιματουρίας. Η πιθανότητα κακοήθειας σε ασθενείς μεγαλύτερους των 50 ετών με ασυμπτωματική μικροσκοπική αιματουρία είναι περίπου 5%, ενώ σε αυτούς με συμπτωματική μικροσκοπική αιματουρία η συχνότητα διαπίστωσης καρκίνου της κύστης ανέρχεται στο 19%.
Άλλα λιγότερο συχνά συμπτώματα της νόσου είναι:
- Επώδυνη ούρηση
- Συχνουρία
- Επιτακτική ούρηση
- Πυελικό/υπερηβικό άλγος
Όλοι οι ασθενείς με αιματουρία και ιδιαίτερα εκείνοι που δεν παρουσιάζουν ταυτόχρονη λοίμωξη ή /και λίθους της ουροποιητικής οδού, πρέπει να υποβάλλονται σε κυστεοσκόπηση και απεικονιστικό έλεγχο του ανώτερου ουροποιητικού συστήματος (με εξέταση εκλογής την αξονική πυελογραφία).
Η έγκαιρη ανίχνευση σε αρχικό στάδιο (πριν η νόσος γίνει διηθητική ή επεκταθεί εκτός της κύστης) είναι ιδιαίτερα σημαντική, γιατί οι θεραπευτικές επιλογές έχουν επιτυχή αποτελέσματα.
Η θεραπευτική προσέγγιση εξαρτάται από το στάδιο της νόσου, αν δηλαδή ο όγκος είναι επιφανειακός(μη διηθητικός), (TaT1) ή διηθητικός (≥T2). Επειδή τα νεοπλάσματα της κύστης σε μεγάλο ποσοστό υποτροπιάζουν, ο σκοπός της θεραπείας είναι αφενός να αφαιρεθεί ο όγκος και αφετέρου να προφυλάξουμε τον ασθενή από τις υποτροπές, αλλά και από τον κίνδυνο εξέλιξης της νόσου.
Ιωάννης Σ. Μπουζαλάς
Χειρουργός Ουρολόγος – Ανδρολόγος
Διευθυντής Ουρολογικού Τμήματος Βιοκλινικής Αθηνών
Ιατρείο: Λ.Κηφισίας 102, 11526 Αθήνα
Τηλ: 210 7222942 Fax: 210 7222953
Ιατρείο: Κ.Παλαιολόγου 7, 22100 Τρίπολη
Τηλ./Fax: 2710 223202
e-mail : info@bouzalas-urology.gr ioannisbouzalas@gmail.com
website: www.bouzalas-urology.gr